Deze informatie is ook beschikbaar in het: Oekraïens | українська | Russisch | русский
Lidstaten bieden uitgebreide bijstand
De EU verleent de lidstaten voortdurend steun om mensen die de invasie van Oekraïne ontvluchten, te kunnen opvangen. Zij biedt bijstand aan de grens, onthaal en civiele bescherming. Zij helpt de lidstaten Oekraïense vluchtelingen toegang tot onderwijs, gezondheidszorg, huisvesting en banen te geven.
Belangrijkste vormen van steun
Operationele richtsnoeren van de Commissie helpen de grenswachten in de lidstaten de instroom aan de grens met Oekraïne efficiënt te beheren, de wachttijden te verkorten en tegelijkertijd een hoog veiligheidsniveau te handhaven. Ook EU-agentschappen zorgen voor extra personeel en deskundigheid ter ondersteuning van de lidstaten.
De Commissie heeft een specifiek Europees systeem opgezet waardoor mensen die medische zorg nodig hebben, met steun van het EU-mechanisme voor civiele bescherming snel kunnen worden overgebracht naar een andere EU-lidstaat. De Commissie werkt ook nauw samen met het Europees Centrum voor ziektepreventie en -bestrijding en het Europees Geneesmiddelenbureau om richtsnoeren en opleidingen op het gebied van de volksgezondheid te verstrekken, de levering van geneesmiddelen te monitoren en de lidstaten passende ondersteuning te bieden.
De EU-strategie voor de rechten van het kind biedt een alomvattend kader voor de bescherming en uitoefening van de rechten van het kind. Er zijn inmiddels in het kader van de Europese kindergarantie nationale coördinatoren ingesteld, die een belangrijke rol zullen spelen door actie op nationaal niveau te stimuleren en deze met de regionale en lokale autoriteiten te coördineren. De Commissie werkt ook aan specifieke operationele standaardprocedures voor de overdracht van niet-begeleide minderjarigen.
De Commissie zal ervoor zorgen dat de lidstaten onderling ervaringen kunnen uitwisselen en bepalen wat nodig is om te zorgen dat ontheemde kinderen onderwijs kunnen blijven volgen. De School Education Gateway zal als centraal loket toegang bieden tot lesmateriaal uit Oekraïne en materiaal in de Oekraïense taal uit de lidstaten. Ter ondersteuning van het onderwijs aan vluchtelingenstudenten en de integratie van medewerkers van hogeronderwijsinstellingen die op de vlucht zijn voor de oorlog, kan ook gebruik worden gemaakt van de flexibiliteit in het Erasmus+-financieringsprogramma.
Om tegemoet te komen aan de onmiddellijke behoefte aan geschikte huisvesting, zal een nieuw “Veilig Wonen”-initiatief Europeanen ondersteunen die hun huis ter beschikking stellen. Het Fonds voor asiel, migratie en integratie en de fondsen van het cohesiebeleid zullen worden ingezet om de opvangstelsels van de overheid te versterken. Op langere termijn zal het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling helpen om gezinnen en personen sociale huisvesting te bieden. Het Europees Sociaal Fonds kan plaatselijke diensten ondersteunen en huisvesting financieren, met name voor mensen met speciale behoeften, mensen met een handicap, kinderen en ouderen.
De lidstaten wordt verzocht maatregelen te nemen om mensen na aankomst snel te helpen gebruik te maken van hun recht op werk en beroepsopleiding. De Commissie heeft de Oekraïense taal toegevoegd aan het EU-vaardighedenprofiel voor onderdanen van derde landen en zal ook een nieuwe Talent Pool testen om vaardigheden te matchen met vacatures. Maar de Commissie doet nog meer: zo wordt aan nieuwe richtsnoeren gewerkt om het gemakkelijker te maken om in Oekraïne behaalde beroepskwalificaties te laten erkennen en wordt samengewerkt met de sociale partners om de privésector te informeren over de rechten op grond van tijdelijke bescherming en de beschikbare programma’s.
Operationele richtsnoeren
Nieuwe operationele richtsnoeren voor de richtlijn tijdelijke bescherming helpen mensen die naar de EU komen een consistent en daadwerkelijk niveau van rechten te genieten. Dit helpt de lidstaten nieuwe verantwoordelijkheden op zich te nemen. De richtsnoeren worden regelmatig bijgewerkt om de lidstaten te helpen bij de problemen en nieuwe situaties waarmee ze dagelijks worden geconfronteerd.
Solidariteit in actie
De Commissie heeft een solidariteitsplatform opgezet dat de lidstaten en EU-agentschappen samenbrengt om de steun aan lidstaten in nood te coördineren.
Het platform helpt bij het organiseren van de overbrenging van vluchtelingen naar EU-lidstaten die nog opvangcapaciteit hebben. Het kan ook helpen om routes tot stand te brengen naar landen buiten de EU die reeds belangrijke Oekraïense gemeenschappen opvangen, zoals Canada of het Verenigd Koninkrijk. Bijzondere aandacht zal worden besteed aan de meest kwetsbare mensen, met name kinderen.
Snelle en flexibele oplossingen om solidariteit te financieren
De Commissie heeft onmiddellijk maatregelen genomen om financiële steun te helpen mobiliseren voor lidstaten die oorlogsvluchtelingen uit Oekraïne opvangen.
De Commissie heeft meer dan 3,5 miljard euro aan voorschotten aan de lidstaten betaald in het kader van de herstelbijstand voor cohesie en de regio’s van Europa (React-EU). Deze onmiddellijke injectie van liquide middelen zal hun toegang tot middelen voor uitgaven voor infrastructuur, huisvesting, uitrusting en diensten op het gebied van werkgelegenheid, onderwijs, sociale inclusie, gezondheidszorg en kinderopvang versnellen.
De EU zal de lidstaten aanzienlijke middelen uit het budget voor binnenlandse zaken voor 2021-27 ter beschikking stellen om te zorgen voor adequate opvangfaciliteiten en doeltreffende asielprocedures voor mensen die de invasie ontvluchten.
Naar aanleiding van het voorstel van de Commissie "Cohesieactie voor vluchtelingen in Europa" (CARE) kunnen de lidstaten ook de resterende middelen uit de cohesiefondsen van de programmeringsperiode 2014-2020 gebruiken om noodhulp te verlenen aan mensen die Oekraïne ontvluchten en op hun grondgebied aankomen. Dit omvat investeringen in onderwijs, werkgelegenheid, huisvesting, gezondheidszorg en kinderopvang, maar ook fundamentele materiële bijstand zoals voedsel en kleding.
De Commissie heeft ook een tijdelijk crisiskader vastgesteld dat de lidstaten in staat stelt flexibel gebruik te maken van de regels inzake staatssteun om de economie te ondersteunen in de context van de Russische invasie van Oekraïne, zonder het gelijke speelveld op de eengemaakte markt in het gedrang te brengen.