Ανάσα ζωής για την ουκρανική οικονομία, κλειδί για την παγκόσμια επισιτιστική ασφάλεια
Οι λωρίδες αλληλεγγύης είναι ζωτικής σημασίας για να παραμείνουν ανοικτές οι εμπορικές οδοί της Ουκρανίας ώστε να είναι δυνατή η ροή εμπορευμάτων και προς τις δύο κατευθύνσεις. Ο επιθετικός πόλεμος της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας από τον Φεβρουάριο του 2022 διέκοψε τη ροή αυτή.
Τον Μάιο του 2022 η Επιτροπή δρομολόγησε το σχέδιο δράσης για τις λωρίδες αλληλεγγύης με στόχο να δημιουργήσει εναλλακτικές διαδρομές εφοδιαστικής, γνωστές ως λωρίδες αλληλεγγύης, μέσω σιδηροδρομικού και οδικού δικτύου και εσωτερικών πλωτών οδών.
Η σημασία των λωρίδων αλληλεγγύης
Με ποιο τρόπο βοήθησαν οι λωρίδες αλληλεγγύης;
Από τον Μάιο του 2022 έως τον Ιανουάριο του 2024 οι λωρίδες αλληλεγγύης επέτρεψαν στην Ουκρανία να εξαγάγει περίπου 122 εκατομμύρια τόνους εμπορευμάτων, συμπεριλαμβανομένων περίπου 64 εκατομμυρίων τόνων σιτηρών, ελαιούχων σπόρων και συναφών προϊόντων. Από την αρχή του πολέμου οι λωρίδες αλληλεγγύης επέτρεψαν να εξαχθεί περίπου το 58 % των σιτηρών της Ουκρανίας. Το 42 % περίπου των ουκρανικών σιτηρών έχει εξαχθεί μέσω των ουκρανικών λιμένων στον Εύξεινο Πόντο.
Οι λωρίδες αλληλεγγύης επέτρεψαν επίσης στην Ουκρανία να εισαγάγει περίπου 45 εκατομμύρια τόνους εμπορευμάτων που χρειάζεται: από στρατιωτική και ανθρωπιστική βοήθεια έως καύσιμα και άλλα προϊόντα.
Η συνολική αξία των εμπορικών συναλλαγών που πραγματοποιήθηκαν μέσω των λωρίδων αλληλεγγύης εκτιμάται ότι ανέρχεται σε 139 δισ. ευρώ, με περισσότερα από 46 δισ. ευρώ για τις ουκρανικές εξαγωγές και περισσότερα από 93 δισ. ευρώ για τις ουκρανικές εισαγωγές.
Χρηματοδοτικές συνεισφορές
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, από κοινού με χρηματοδοτικά ιδρύματα-εταίρους, πραγματοποιεί επενδύσεις για την αύξηση της παραγωγικής ικανότητας, τις επισκευές και τη ρευστότητα των επιχειρήσεων. Μέχρι σήμερα έχουν κινητοποιηθεί περισσότερα από 2 δισ. ευρώ για τις λωρίδες αλληλεγγύης με στόχο να ενισχυθεί η παγκόσμια επισιτιστική ασφάλεια και να παρεσχεθεί σανίδα σωτηρίας στην οικονομία της Ουκρανίας.
Βασικές εξελίξεις
- Σεπτέμβριος 2023
Η ΕΕ διαθέτει 7 δισ. ευρώ για έργα βασικών υποδομών, ανοίγοντας πρόσκληση υποβολής προσφορών για πρώτη φορά και σε οντότητες της Ουκρανίας και της Μολδαβίας.
- Ιούλιος 2023
- Η Ρωσία τερματίζει την πρωτοβουλία για τα σιτηρά στον Εύξεινο Πόντο
- Νέα μελέτη σχετικά με τις σιδηροδρομικές συνδέσεις της ΕΕ με την Ουκρανία και τη Μολδαβία προτείνει ως πρώτο βήμα τη δημιουργία ευρωπαϊκής σύνδεσης εύρους τροχιάς από την Κρακοβία / το Κατοβίτσε (Πολωνία) έως το Λβιβ (Ουκρανία), καθώς και από το Ιάσιο (Ρουμανία) έως το Κισινάου (Μολδαβία).
- Ιούνιος 2023
- Επενδύθηκαν 250 εκατ. ευρώ σε 9 έργα λωρίδων αλληλεγγύης για τη βελτίωση των διασυνοριακών συνδέσεων μεταξύ Ουκρανίας, Μολδαβίας και ΕΕ.
- Σύνδεση της Ουκρανίας με το πρόγραμμα της ΕΕ για τη χρηματοδότηση υποδομών —ο μηχανισμός «Συνδέοντας την Ευρώπη», που επιτρέπει στην Ουκρανία να υποβάλει αίτηση για χρηματοδότηση από την ΕΕ στους τομείς των μεταφορών, της ενέργειας και της ψηφιακής τεχνολογίας— για καλύτερες συνδέσεις μεταξύ της ΕΕ και της Ουκρανίας. Παρόμοια συμφωνία υπεγράφη μεταξύ της ΕΕ και της Δημοκρατίας της Μολδαβίας τον Μάιο του 2023.
- Ιανουάριος 2023
226 εκατ. ευρώ διατέθηκαν από την πρόσκληση για τη στρατιωτική κινητικότητα, βελτιώνοντας τη μακροπρόθεσμη συνδεσιμότητα της Ουκρανίας και τη Μολδαβία και ενισχύοντας τις λωρίδες αλληλεγγύης στην Πολωνία, τη Ρουμανία και τη Γερμανία.
- Δεκέμβριος 2022
Επενδύθηκαν επιπλέον 240 εκατ. ευρώ σε έργα στρατιωτικής κινητικότητας, για τη βελτίωση των υποδομών στις λωρίδες αλληλεγγύης στη Γερμανία, την Πολωνία και τη Ρουμανία.
- Ιούλιος 2022
Πρόταση επέκτασης του διευρωπαϊκού δικτύου μεταφορών (ΔΕΔ-Μ) στην Ουκρανία και τη Μολδαβία.
- Ιούνιος 2022
Οι νέες συμφωνίες οδικών μεταφορών μεταξύ της ΕΕ, της Ουκρανίας και της Δημοκρατίας της Μολδαβίας επιτρέπουν πρόσθετες οδικές μεταφορές. Οι μεταφορείς μπορούν πλέον να διέρχονται και να εκτελούν μεταφορές μεταξύ των εδαφών τους, χωρίς να απαιτείται άδεια.