Skip to main content
Symbol graficzny Komisji Europejskiej
Solidarność UE z Ukrainą

Sankcje UE wobec Rosji w związku z inwazją na Ukrainę

#StandWithUkraine

Te informacje są również dostępne w języku: ukraińskim | українська | rosyjskim | русский

Sankcje są ukierunkowane i nie mają wpływu na eksport energii i produktów rolno-spożywczych z Rosji do państw trzecich. Są także dobrze skoordynowane z działaniami naszych sojuszników.

Sankcje wobec osób i podmiotów ujętych w wykazie

Sankcje związane z działaniami, które podważają integralność terytorialną, suwerenność i niepodległość Ukrainy lub im zagrażają, zostały nałożone na:

1 473
osób fizycznych
zakaz wjazdu do UE, zamrożenie aktywów, zakaz dostarczania środków finansowych
207
podmiotów
zamrożenie aktywów, zakaz dostarczania środków finansowych
FAKT

Wśród osób objętych sankcjami znajdują się czołowi przedstawiciele polityczni, oligarchowie, personel wojskowy, propagandyści, organy reprezentujące Rosję na okupowanych terytoriach Ukrainy oraz najważniejsze osoby zaangażowane w porwania ukraińskich dzieci do Rosji.

Aby objąć sankcjami wszystkich członków rządu Rosji i ich rodziny, a także wspierających agresję wojskową oligarchów, biznesmenów, propagandzistów, osoby szerzące dezinformację i osoby działające w głównych sektorach rosyjskiej gospodarki, rozszerzamy kryteria dodawania osób i podmiotów do wykazu.

Ulepszenie sprawozdawczości przez wprowadzenie wymogu, aby osoby umieszczone w wykazie aktywnie ujawniały wszystkie swoje aktywa w UE. Dzięki temu śledzenie i zamrażanie aktywów jest znacznie skuteczniejsze.

Dowiedz się więcej o grupie zadaniowej „Freeze and Seize”

Środki dotyczące usług finansowych i usług dla przedsiębiorstw

Uniemożliwiamy Rosji dostęp do unijnych rynków kapitałowych, zwiększamy koszty zaciągania pożyczek i koszty transakcyjne ponoszone przez podmioty objęte sankcjami i stopniowo osłabiamy bazę przemysłową Rosji.

Blokujemy także rosyjskie rezerwy walutowe w UE przez:

FAKT

70 proc. aktywów rosyjskiego systemu bankowego jest objęte sankcjami.

Sektor energii

Zakaz eksportu określonych technologii rafineryjnych, który uzupełnia obowiązujący od 2014 r. zakaz eksportu wyposażenia naftowego, utrudnia Rosji modernizację rafinerii ropy i zwiększa jej koszty.

Zakaz importu wszelkich form rosyjskiego węgla kamiennego.

Daleko idący zakaz nowych inwestycji w rosyjski sektor energetyczny, z ograniczonymi wyjątkami dotyczącymi cywilnej energii jądrowej i transportu niektórych produktów energetycznych do UE.

Całkowity zakaz importu wszelkiego rodzaju ropy naftowej i produktów naftowych z Rosji drogą morską.

Zakaz rezerwacji zdolności magazynowania gazu przez obywateli rosyjskich lub podmioty rosyjskie w państwach członkowskich.

Zakazane są nowe inwestycje UE w rosyjski sektor wydobywczy, z wyjątkiem niektórych surowców.

Unia Europejska wraz z międzynarodową koalicją G7+ na rzecz pułapu cenowego ustaliła pułapy cenowe w odniesieniu do:

  • eksportu rosyjskiej ropy naftowej drogą morską – pułap cenowy wynosi 60 dolarów amerykańskich za baryłkę
  • produktów ropopochodnych sprzedawanych powyżej ceny ropy naftowej, takich jak olej napędowy, nafta i benzyna (pułap cenowy wynosi 100 dolarów amerykańskich)
  • produktów ropopochodnych sprzedawanych poniżej ceny ropy naftowej, takich jak olej opałowy i benzyna ciężka, odzwierciedlających dynamikę rynku (pułap cenowy wynosi 45 dolarów amerykańskich za baryłkę).

Ich celem jest jeszcze mocniej uderzyć w dochody Rosji i ograniczyć zdolności tego kraju do prowadzenia wojny w Ukrainie. Pułapy cenowe pomogą również ustabilizować światowe rynki energii, co przyniesie korzyści krajom na całym świecie.

FAKT

Zakaz importu obejmuje 90 proc. obecnego importu ropy naftowej z Rosji do Europy.

Sektor transportu

  • zakaz eksportu, sprzedaży, dostaw i przekazywania do Rosji wszelkich samolotów i innych statków powietrznych oraz ich części i wyposażenia
  • zakaz dokonywania wszelkich napraw i konserwacji oraz świadczenia usług finansowych w związku z nimi
  • zamknięcie przestrzeni powietrznej UE dla wszystkich samolotów zarejestrowanych w Rosji lub należących do właścicieli rosyjskich bądź kontrolowanych z Rosji – w tym prywatnych odrzutowców oligarchów
  • ograniczenia w eksporcie sprzętu nawigacji morskiej i technologii łączności radiowej
  • całkowity zakaz drogowego przewozu towarów w UE dla rosyjskich i białoruskich ciężarówek (wyjątki obejmują usługi pierwszej potrzeby, takie jak transport produktów rolnych i spożywczych, pomocy humanitarnej i surowców energetycznych)
  • zakaz wstępu do portów UE dla statków pod banderą rosyjską (wyjątki dotyczą transportu środków medycznych, żywności, surowców energetycznych i pomocy humanitarnej)
  • nieuznawanie Rosyjskiego Morskiego Rejestru Statków na poziomie UE oraz zakaz przyjmowania wszystkich statków widniejących w tym rejestrze, niezależnie od bandery, pod jaką pływają
  • zakaz świadczenia usług morskich przez przedsiębiorstwa z UE w handlu między Rosją i państwami trzecimi, chyba że ma zastosowanie pułap cen ropy naftowej.
FAKT

Trzy czwarte obecnej komercyjnej floty lotniczej Rosji pochodzi z fabryk w UE, Stanach Zjednoczonych i Kanadzie. Rosja nie będzie więc w stanie utrzymywać swojej floty w zgodności z normami międzynarodowymi.

Produkty podwójnego zastosowania i zaawansowane produkty technologiczne

UE zaostrzyła i rozszerzyła dotychczasowe środki kontroli eksportu produktów podwójnego zastosowania, aby osłabić wrażliwe sektory rosyjskiego kompleksu wojskowo-przemysłowego, oraz ograniczyła dostęp Rosji do kluczowych zaawansowanych technologii.

UE rozszerzyła również wykaz podmiotów objętych surowszymi sankcjami, w tym przedsiębiorstw działających w sektorze wojskowym i obronnym, które wspierają inwazję pod względem logistycznym i materialnym.

FAKT

Sankcje utrudniają Rosji dostęp do ważnych technologii wykraczających poza produkty i technologie podwójnego zastosowania, a z czasem obniżą jej zdolności technologiczne.

Sankcje uniemożliwiają publiczne finansowanie lub świadczenie pomocy finansowej na rzecz handlu z Rosją i wsparcia inwestycyjnego dla niej, w tym krajowego wsparcia eksportu.

Unijne środki ograniczające handel: zakaz eksportu i importu

UE, w porozumieniu z krajami G-7 i innymi partnerami o podobnych poglądach, z dniem 15 marca 2022 r. zaprzestała stosowania wobec Rosji zasady najwyższego uprzywilejowania w ramach WTO. Pozbawiło to Rosję najważniejszych korzyści handlowych wynikających z członkostwa w WTO.

UE postanowiła działać nie przez podwyższenie ceł na importowane towary, ale przez szereg sankcji obejmujących zakazy i ograniczenia importu i eksportu towarów.

FAKT

  • Po stronie eksportu wartość wprowadzonych dotychczas ograniczeń i zakazów dotyczących eksportu towarów i technologii szacuje się na łącznie 43,9 mld euro. Stanowi to 49 proc. unijnego eksportu przed inwazją.
  • 58 proc. wielkości importu przed inwazją jest objęte środkami, co odpowiada 91,3 mld euro.
  • Łączna wartość ograniczeń eksportowych nałożonych na usługi przedsiębiorstw wynosi 3,28 mld euro (16 proc. eksportu z UE przed inwazją).
  • Zakaz importu rosyjskiego węgla dotyczy jednej czwartej całego rosyjskiego światowego eksportu węgla, co narazi Rosję na utratę 8 mld euro rocznych dochodów.
  • Zakaz eksportu unijnych produktów technologicznych osłabił rosyjskie sektory intensywnie korzystające z tych technologii. Szczególnie drastyczny był spadek produkcji samochodów, innych środków transportu i komputerów.
  • Żaden ze środków przyjętych przez UE nie dotyczy handlu produktami rolnymi ani spożywczymi, w tym pszenicą i nawozami, między państwami trzecimi i Rosją.

Wyłączenie Rosji z zamówień publicznych i korzystania z europejskich pieniędzy

  • Obywatelom i podmiotom rosyjskim całkowicie zakazano udziału w zamówieniach publicznych w UE.
  • Ograniczono finansowe i niefinansowe wsparcie w ramach programów UE, Euratomu i państw członkowskich udzielane rosyjskim podmiotom publicznym lub podmiotom kontrolowanym przez Rosję. Nie zostaną zawarte żadne nowe umowy ani porozumienia z rosyjskimi organami publicznymi ani podmiotami powiązanymi.

FAKT

Komisja wypowiedziała udział rosyjskich organów publicznych lub podmiotów powiązanych we wszystkich obowiązujących umowach o udzielenie dotacji i zawiesiła do odwołania wszystkie powiązane płatności w ramach programów „Horyzont 2020”, Euratom i Erasmus+. 

W przypadku programu „Horyzont Europa” (z wyjątkiem Europejskiej Rady ds. Badań Naukowych i Europejskiej Rady ds. Innowacji) do uczestnictwa nie kwalifikują się żadne podmioty prawne (publiczne ani prywatne) z siedzibą w Rosji, na Białorusi lub na niekontrolowanych przez rząd terytoriach Ukrainy. Na zasadzie ogólnego odstępstwa osoby mieszkające na tych terytoriach mogą – o ile nie są objęte sankcjami – nadal uczestniczyć w działaniach „Maria Skłodowska-Curie”.

Środki wizowe

9 września 2022 r. Rada osiągnęła porozumienie w sprawie całkowitego zawieszenia całkowite zawieszenie umowy o ułatwieniach wizowych między UE a Rosją. Oznacza to, że obywatele Rosji nie mogą już wjeżdżać do UE na uprzywilejowanych zasadach i że obowiązują ich dłuższe, droższe i trudniejsze procedury ubiegania się o wizę. Państwa członkowskie mają dużą swobodę w rozpatrywaniu składanych przez obywateli Rosji wniosków o wydanie wiz krótkoterminowych i mogą zapewnić większą kontrolę w odniesieniu do obywateli tego kraju podróżujących do UE. UE pozostanie otwarta dla niektórych kategorii podróżnych z Rosji ubiegających się o wizę w istotnych celach, zwłaszcza dla członków rodzin obywateli UE, dziennikarzy, dysydentów i przedstawicieli społeczeństwa obywatelskiego.

Rosyjskie dokumenty podróży wydawane w okupowanych przez Rosję regionach w Ukrainie lub na terytoriach separatystycznych w Gruzji lub wydawane osobom zamieszkałym w tych regionach i na tych terytoriach nie będą uznawane za ważne dokumenty podróży przy ubieganiu się o wizę lub przekraczaniu granic strefy Schengen.

Sankcje wobec podmiotów szerzących dezinformację:

Państwowe media i prokremlowskie źródła informacji szerzące dezinformację odgrywają zasadniczą rolę we wspieraniu rosyjskiej agresji na Ukrainę. Stanowi to poważne i bezpośrednie zagrożenie dla porządku publicznego i bezpieczeństwa w UE. Dlatego UE postanowiła nałożyć sankcje na kremlowskie narzędzia dezinformacji i manipulowania informacjami.

  • wstrzymanie nadawania i rozpowszechniania programów nadawanych w Unii – lub przeznaczonych do odbioru na jej terytorium – przez rosyjskie media Russia Today, Sputnik, Rossija RTR/RTR Planeta, Rossija 24/Russia 24 i TV Centre International, NTV/NTV Mir, Rossija 1, REN TV oraz Pierwyj Kanał. Chodzi o drogę kablową, satelitarną, a także IPTV, platformy, strony internetowe, aplikacje itp.
  • zawieszenie wszystkich odnośnych licencji, zezwoleń i porozumień dotyczących dystrybucji. Dotyczy to również nadawania do państw trzecich.
  • zakaz reklamowania produktów lub usług w środkach masowego przekazu objętych sankcjami.

Odzyskiwanie i konfiskata mienia

Aby wesprzeć wdrażanie unijnych sankcji, Komisja zaproponowała dodanie naruszenia unijnych środków ograniczających do unijnego wykazu przestępstw oraz zaostrzenie przepisów dotyczących odzyskiwania i konfiskaty mienia.  Niezwykle istotne jest, aby unijne środki ograniczające były w pełni wdrażane. Ich naruszanie nie może się nikomu opłacać. Celem przedstawionych wniosków jest zapewnienie w przyszłości skutecznej konfiskaty aktywów osób fizycznych i podmiotów, które obchodzą środki ograniczające.

Rozliczenie Rosji za zbrodnie wojenne