Από την έναρξη της ρωσικής επίθεσης, η ΕΕ, τα κράτη μέλη της και τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματά της έχουν διαθέσει πάνω από 38,8 δισ. ευρώ —στο πλαίσιο της προσέγγισης «Ομάδα Ευρώπη»— για τη στήριξη της συνολικής οικονομικής, κοινωνικής και χρηματοπιστωτικής ανθεκτικότητας της Ουκρανίας. Αυτό έγινε με τη μορφή μακροοικονομικής χρηματοδοτικής συνδρομής, δημοσιονομικής στήριξης, βοήθειας έκτακτης ανάγκης, αντιμετώπισης κρίσεων και ανθρωπιστικής βοήθειας.

Επιπλέον, η στρατιωτική αρωγή ανέρχεται σε περίπου 20 δισ. ευρώ, εκ των οποίων 5,6 δισ. ευρώ κινητοποιήθηκαν από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό για την Ειρήνη.

Έτσι, η συνολική στήριξη που έχει διατεθεί μέχρι στιγμής στην Ουκρανία από την έναρξη της επίθεσης της Ρωσίας ανέρχεται σε περίπου 59 δισ. ευρώ. Μαζί με τους πόρους που διατίθενται για να βοηθήσουν τα κράτη μέλη να καλύψουν τις ανάγκες των Ουκρανών που προσπαθούν να ξεφύγουν από τον πόλεμο ζητώντας καταφύγιο στην ΕΕ, η συνολική στήριξη προς την Ουκρανία και τους Ουκρανούς ανέρχεται σε περίπου 76 δισ. ευρώ.

Στο πλαίσιο της δέσμευσης που αναλήφθηκε κατά τη συνάντηση του σώματος των Επιτρόπων και της κυβέρνησης και κατά τη σύνοδο κορυφής ΕΕ-Ουκρανίας, θα κινητοποιηθεί ενωσιακή στήριξη ύψους 1 δισ. ευρώ για την ταχεία ανάκαμψη της Ουκρανίας. Αυτή πρόκειται να χρηματοδοτηθεί μέσω δανείων του Μηχανισμού Γειτονίας, Ανάπτυξης και Διεθνούς Συνεργασίας (NDICI) και της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕπ).

Το 2023 για να συνεχιστεί η στήριξη προς την Ουκρανία, η ΕΕ παρέχει μια άνευ προηγουμένου δέσμη μέτρων στήριξης ύψους μέχρι και 18 δισ. ευρώ, με τη μορφή δανείων χορηγούμενων με ιδιαίτερα ευνοϊκούς όρους, 12 δισ. ευρώ εκ των οποίων έχουν ήδη εκταμιευθεί.

Το 2022 η ΕΕ διέθεσε 330 εκατ. ευρώ για ένα πρόγραμμα επείγουσας στήριξης που συνέβαλε ώστε να εξασφαλιστεί η πρόσβαση σε βασικά αγαθά και υπηρεσίες, όπως η εκπαίδευση, η ιατροφαρμακευτική περίθαλψη και τα τρόφιμα. Το πρόγραμμα συνέβαλε επίσης στην προστασία του πληθυσμού, τόσο των εσωτερικά εκτοπισμένων ατόμων όσο και των κοινοτήτων υποδοχής τους, και στη στήριξη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και της γεωργίας. Σημαντικός του στόχος είναι επίσης να ανοικοδομήσει μη στρατιωτικές υποδομές μικρής κλίμακας, να διασφαλίσει την ενεργειακή ασφάλεια και να ενισχύσει την κυβερνοασφάλεια, την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης και τις δράσεις κατά της παραπληροφόρησης. Τα προηγούμενα εν εξελίξει έργα ύψους 192 εκατ. ευρώ προσαρμόστηκαν ώστε να ανταποκρίνονται στις επείγουσες επιτόπιες ανάγκες.

Λόγω των ραγδαία αυξανόμενων αναγκών, κινητοποιήσαμε ιατρικό εξοπλισμό, μονάδες προσωρινής στέγασης και ηλεκτρογεννήτριες, καθώς και ειδικευμένο εξοπλισμό αντιμετώπισης κινδύνων για τη δημόσια υγεία —όπως οι χημικές, βιολογικές, ραδιολογικές και πυρηνικές απειλές προς την Ουκρανία— μέσω των αποθεμάτων του μηχανισμού rescEU. Η στήριξη του μηχανισμού rescEU, με συνολική χρηματική αξία πάνω από 97 εκατ. ευρώ, καλύπτει στεγαστικές μονάδες, προστατευτικές στολές, απολυμαντικά, αναπνευστήρες, αντλίες έγχυσης, οθόνες παρακολούθησης ασθενών, συσκευές υπερήχων, ηλεκτρογεννήτριες και άλλα. Η ΕΕ συντονίζει τις ιατρικές διακομιδές Ουκρανών ασθενών που χρειάζονται επειγόντως θεραπεία, έχοντας μεταφέρει μέχρι σήμερα πάνω από 2.340 ασθενείς σε νοσοκομεία σε όλη την Ευρώπη για να λάβουν εξειδικευμένη περίθαλψη. Τον Σεπτέμβριο του 2022 εγκαινιάστηκε στην πόλη Rzeszów της Πολωνίας ένας ενωσιακός κόμβος Medevac για την ιατρική διακομιδή Ουκρανών ασθενών. Ο κόμβος αυτός προσφέρει ασφαλή χώρο στους ασθενείς που φτάνουν από την Ουκρανία, προτού να μεταφερθούν σε άλλη ευρωπαϊκή χώρα για περίθαλψη σε νοσοκομείο.

Επιπλέον, η Επιτροπή έχει συγκροτήσει υλικοτεχνικούς κόμβους πολιτικής προστασίας στην Πολωνία, τη Ρουμανία και τη Σλοβακία, ώστε να διανεμηθεί η απαιτούμενη βοήθεια στην Ουκρανία το συντομότερο δυνατόν. Οι κόμβοι αυτοί θα συμβάλουν στη διοχέτευση της βοήθειας μέσω του μηχανισμού πολιτικής προστασίας της ΕΕ.

Στις 21 Απριλίου 2023 η Ουκρανία έγινε συμμετέχον κράτος του Μηχανισμού Πολιτικής Προστασίας της ΕΕ , του ευρωπαϊκού πλαισίου αλληλεγγύης που βοηθά τις χώρες που πλήττονται από καταστροφές.

Στο πλαίσιο της αντίδρασης της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην επίθεση της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας, στις 12 Μαΐου 2022 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τα κράτη μέλη της ΕΕ που γειτνιάζουν με την Ουκρανία καθιέρωσαν τις λωρίδες αλληλεγγύης ΕΕ–Ουκρανίας. Οι λωρίδες αλληλεγγύης αποτελούν βασικούς διαδρόμους για τις εξαγωγές γεωργικών προϊόντων της Ουκρανίας, καθώς και για την εξαγωγή και εισαγωγή άλλων εμπορευμάτων.

Από τον Μάιο 2022 οι λωρίδες αλληλεγγύης έχουν συμβάλει στα εξής:

• βοήθησαν τις εξαγωγές περίπου 41 εκατομμυρίων τόνων γεωργικών προϊόντων (σιτηρών, ελαιούχων σπόρων και άλλων συναφών προϊόντων) και άνω των 36 εκατομμυρίων τόνων μη γεωργικών προϊόντων (ορυκτά, σίδηρος και χάλυβας, γαίες, ξυλεία) από την Ουκρανία· οι εξαγωγές αυτές απέφεραν στην Ουκρανία τα εισοδήματα που χρειάζονται τόσο οι αγρότες και οι επιχειρήσεις της
• παρείχαν τεχνική υποστήριξη στην Ουκρανία, στη Μολδαβία και στις χώρες της ΕΕ, ώστε να διευκολυνθούν και να επιταχυνθούν οι διαδικασίες και να εξαλειφθούν τα σημεία συμφόρησης στα σύνορα·
• οδήγησαν στην υπογραφή, στις 29 Ιουνίου 2022, συμφωνιών εμπορευματικών μεταφορών με την Ουκρανία και τη Μολδαβία, ώστε να διευκολυνθεί περαιτέρω η διαμετακόμιση και οι μεταφορές από και προς τις δύο αυτές χώρες.

Η ΕΕ έχει κινητοποιήσει σημαντικές επενδύσεις μέσω διαφόρων υφιστάμενων ενωσιακών και εθνικών προγραμμάτων, με σκοπό να διατηρήσει και να αναπτύξει περαιτέρω την ικανότητα των λωρίδων αλληλεγγύης. Η διοικητική και επιχειρησιακή διευκόλυνση πρέπει να συνεχιστεί, μεταξύ άλλων και όσον αφορά τον εξορθολογισμό των διαδικασιών διέλευσης των συνόρων, ενώ απαιτείται περισσότερη χρηματοδότηση.

Τον Νοέμβριο 2022 η Επιτροπή διέθεσε επειγόντως επιχορηγήσεις ύψους 250 εκατ. ευρώ για να τονώσει τις λωρίδες αλληλεγγύης. Βραχυπρόθεσμα, αυτό επέτρεψε να γίνουν γρήγορες βελτιώσεις, ιδίως με κινητό εξοπλισμό, ώστε να μειωθεί ο χρόνος αναμονής και να βελτιωθεί η κυκλοφορία μέσω των συνοριακών σημείων διέλευσης και των οδών πρόσβασής τους. Μεσοπρόθεσμα, η Επιτροπή κινητοποιεί τον μηχανισμό «Συνδέοντας την Ευρώπη» (ΜΣΕ), διαθέτοντας 50 εκατ. ευρώ για να στηρίξει την ανάπτυξη των υποδομών που απαιτούνται για να αυξηθεί περαιτέρω η ικανότητα των λωρίδων αλληλεγγύης.

Η Επιτροπή, η Τσεχία, η Πολωνία, η Ρουμανία, η Σλοβακία, η Δημοκρατία της Μολδαβίας, η Ουκρανία, η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης και ο Όμιλος της Παγκόσμιας Τράπεζας έχουν κινητοποιήσει από κοινού 1 δισ. ευρώ για τις λωρίδες αλληλεγγύης, ώστε να αυξηθεί η παγκόσμια επισιτιστική ασφάλεια και να διασωθεί η ουκρανική οικονομία.

Περισσότερες πληροφορίες για τις λωρίδες αλληλεγγύης ΕΕ–Ουκρανίας

Στον τομέα της ενέργειας, το ηλεκτροδοτικό δίκτυο της Ουκρανίας συγχρονίστηκε με εκείνο της ΕΕ. Η ΕΕ θα συνεχίσει να στηρίζει την Ουκρανία στον τομέα της ενέργειας, εξασφαλίζοντας τις αντίστροφες ροές φυσικού αερίου προς τη χώρα. Η Ουκρανία θα μπορέσει επίσης να επωφεληθεί από τις κοινές ενωσιακές αγορές φυσικού αερίου, υγροποιημένου φυσικού αερίου (ΥΦΑ) και υδρογόνου.

Η ΕΕ παρέχει 2.500 ακόμα γεννήτριες, επιπλέον των 3.000 που έχουν ήδη παραδοθεί από την έναρξη του πολέμου. Κατόπιν αιτήματος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, έχουν διατεθεί περίπου 220 εκατ. ευρώ για την κάλυψη των άμεσων αναγκών στον τομέα της ενέργειας, στο πλαίσιο του Ταμείου Ενεργειακής Στήριξης της Ουκρανίας το οποίο συστάθηκε από την Ενεργειακή Κοινότητα. Η ΕΕ παραδίδει επίσης 35 εκατομμύρια λαμπτήρες LED στην Ουκρανία.

Στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού για την Ειρήνη, έχουν κινητοποιηθεί 5,6 δισ. ευρώ για τη στήριξη της παράδοσης στρατιωτικού εξοπλισμού στις ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις. Επιπλέον, η αποστολή για τη στρατιωτική συνδρομή της ΕΕ για την Ουκρανία αντιμετωπίζει επείγουσες και μακροπρόθεσμες ανάγκες εκπαίδευσης των ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων. Η στρατιωτική στήριξη της ΕΕ προς την Ουκρανία —η οποία παρέχεται απευθείας από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό για την Ειρήνη και τα κράτη μέλη— ανέρχεται σε 20 δισ. ευρώ.

Επιπλέον, η Επιτροπή εξέδωσε την πράξη για τη στήριξη της παραγωγής πυρομαχικών (ASAP), η οποία αποσκοπεί στην επείγουσα παράδοση πυρομαχικών και πυραύλων στην Ουκρανία και στην παροχή βοήθειας στα κράτη μέλη ώστε να αναπληρώσουν τα αποθέματά τους. Με τη θέσπιση στοχευμένων μέτρων, συμπεριλαμβανομένης της χρηματοδότησης, η πράξη αποσκοπεί στην αύξηση της παραγωγικής ικανότητας της ΕΕ και στην αντιμετώπιση της τρέχουσας έλλειψης πυρομαχικών και πυραύλων, καθώς και των εξαρτημάτων τους.

Η εν λόγω πρόταση νέου κανονισμού περιλαμβάνει:

• ένα μέσο ώστε να παρασχεθεί χρηματοδοτική στήριξη για την ενίσχυση της βιομηχανικής παραγωγικής ικανότητας της Ένωσης όσον αφορά τα αντίστοιχα αμυντικά προϊόντα
• έναν μηχανισμό για τη χαρτογράφηση, την παρακολούθηση και την καλύτερη πρόβλεψη της ύπαρξης σημείων συμφόρησης σ’ αυτές τις αλυσίδες εφοδιασμού·
• τη θέσπιση προσωρινού κανονιστικού πλαισίου για την αντιμετώπιση της έλλειψης εφοδιασμού σε πυρομαχικά.

• Τον Μάιο του 2023 η ΕΕ ανανέωσε την αναστολή όλων των τελωνειακών δασμών, των ποσοστώσεων και των μέτρων εμπορικής άμυνας για τις ουκρανικές εξαγωγές προς την ΕΕ για ένα ακόμη έτος, έως τον Ιούνιο του 2024.
• Η Επιτροπή κάλεσε τους ευρωπαϊκούς τηλεπικοινωνιακούς φορείς να παρατείνουν τη συμφωνία τους για αναστολή ή σημαντική μείωση των τελών περιαγωγής για τους Ουκρανούς στην ΕΕ.
• Τον Φεβρουάριο του 2023 η Επιτροπή και η Ουκρανία υπέγραψαν τη συμφωνία σύνδεσης της Ουκρανίας με το πρόγραμμα για την ενιαία αγορά (SMP). Η συμφωνία αυτή θα παράσχει στην Ουκρανία στήριξη προς τις επιχειρήσεις, διευκολύνοντας την πρόσβαση στις αγορές, το ευνοϊκό επιχειρηματικό περιβάλλον, τη βιώσιμη ανάπτυξη και τη διεθνοποίηση.
• Τον Ιούνιο του 2023, η ΕΕ και η Ουκρανία υπέγραψαν συμφωνία για τη σύνδεση της Ουκρανίας με το πρόγραμμα του μηχανισμού «Συνδέοντας την Ευρώπη». Αυτό θα δώσει τη δυνατότητα στους ουκρανικούς φορείς υλοποίησης έργων να υποβάλουν αίτηση για χρηματοδότηση από την ΕΕ στους τομείς των μεταφορών, της ενέργειας και της ψηφιακής τεχνολογίας, βελτιώνοντας περαιτέρω τη συνδεσιμότητα της Ουκρανίας με τους γείτονές της στην ΕΕ.
• Η σύνδεση της Ουκρανίας με το πρόγραμμα «Ορίζων Ευρώπη» και το πρόγραμμα έρευνας και κατάρτισης της Ευρατόμ αποτελεί βασικό μέσο για τη διατήρηση και την καλλιέργεια του οικοσυστήματος έρευνας και καινοτομίας της Ουκρανίας. Η Επιτροπή ανακοίνωσε ότι θα ανοίξει ένα νέο γραφείο για το πρόγραμμα «Ορίζων Ευρώπη» στο Κίεβο έως τα μέσα του 2023.
• Από την έναρξη του πολέμου, η ΕΕ έχει εντείνει την άμεση στήριξή της για την ενίσχυση της κυβερνοανθεκτικότητας της Ουκρανίας, χορηγώντας της 10 εκατ. ευρώ για εξοπλισμό, υλισμικό και άλλη σχετική υποστήριξη. Χορηγήθηκαν άλλα 19 εκατ. ευρώ από το πακέτο των 330 εκατ. ευρώ για να στηριχθεί ο ανθεκτικός ψηφιακός μετασχηματισμός.
• Η ΕΕ παρέχει στήριξη μέσω εγγυήσεων της ΕΕ, οι οποίες εκδίδονται από χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, όπως η ΕΤΕπ και η ΕΤΑΑ. Αυτό δίνει τη δυνατότητα στην ουκρανική κυβέρνηση να δανείζει, και στις εταιρείες να προσφέρουν ζωτικές υπηρεσίες.
• Η ΕΕ στηρίζει επίσης την καταπολέμηση της ατιμωρησίας στην Ουκρανία, με έργο ύψους 7,5 εκατ. ευρώ το οποίο στηρίζει τις έρευνες του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου για εγκλήματα πολέμου που διαπράχθηκαν από τη Ρωσία. Μια κοινή ομάδα έρευνας της ΕΕ, η οποία έχει συσταθεί με τη συμμετοχή της Πολωνίας, της Λετονίας, της Εσθονίας, της Σλοβακίας, της Ρουμανίας, της Λιθουανίας και της Ουκρανίας, υποστηρίζεται επίσης από την Ευρωπόλ και την Eurojust. Μάθετε περισσότερα για το πώς καθίσταται η Ρωσία υπόλογη

Θα χρειαστεί μείζων παγκόσμια χρηματοδοτική προσπάθεια για την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας μετά τις ζημιές του πολέμου. Η προσπάθεια ανασυγκρότησης θα πρέπει να κατευθύνεται από τις ουκρανικές αρχές σε στενή συνεργασία με την ΕΕ και άλλους βασικούς εταίρους, όπως η G7 και η G20, και άλλες τρίτες χώρες, καθώς και με διεθνή χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και διεθνείς οργανισμούς.

Η πλατφόρμα συντονισμού των χορηγών από πολλούς φορείς για την Ουκρανία εγκαινιάστηκε τον Ιανουάριο του 2023 για τον συντονισμό της βραχυπρόθεσμης και μακροπρόθεσμης στήριξης από διεθνείς χορηγούς και χρηματοπιστωτικά ιδρύματα με σκοπό τη στήριξη της ουκρανικής οικονομίας. Το έργο της πλατφόρμας θα υποστηρίζεται από τεχνική γραμματεία· η Επιτροπή θα φιλοξενήσει το γραφείο της πλατφόρμας στις Βρυξέλλες, ενώ η κυβέρνηση της Ουκρανίας θα φιλοξενήσει το γραφείο της στο Κίεβο. Η πλατφόρμα θα επιτρέψει τον στενό συντονισμό μεταξύ διεθνών χορηγών και διεθνών χρηματοπιστωτικών οργανισμών και θα διασφαλίσει ότι η στήριξη παρέχεται με συνεκτικό, διαφανή και υπεύθυνο τρόπο.

Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την ανασυγκρότηση της Ουκρανίας

^{Η τελευταία ενημέρωση της ιστοσελίδας έγινε στις 22 Αυγούστου 2023.}