Tá an t-eolas seo ar fáil sna teangacha seo a leanas chomh maith: Úcráinis | українська | Rúisis | русский

An 24 Feabhra 2022 rinne fórsaí armtha na Rúise ionradh mórscála ar an Úcráin. Mar thoradh ar an bhfogha sin gan chúis gan údar, tá limistéir mhóra de chríoch na hÚcráine anois ina limistéir chogaidh a bhfuil a lán daoine ag teitheadh uathu.
Seasann an tAontas le chéile agus é ag tacú leis an Úcráin go daingean. Tá dlús curtha aige leis an tacaíocht pholaitiúil, dhaonnúil, airgeadais agus mhíleata don tír.
Tá an Coimisiún Eorpach ag obair freisin i ndlúthchomhar le tíortha comharsanachta na hÚcráine chun tacú leo cosaint a chur ar fáil do dhaoine atá ag teitheadh ón gcogadh.

20 Meitheamh 2023 – Bheartaigh an Coimisiún ionstraim mhaoinithe thiomanta a bhunú lena gcuirfear tacaíocht chomhleanúnach intuartha sholúbtha ar fáil don Úcráin don tréimhse 2024-2027. Tacóidh an tSaoráid nua sin le hiarrachtaí na hÚcráine cobhsaíocht macrairgeadais a chothú, an téarnamh a chur chun cinn agus an tír a nuachóiriú, agus athchóirithe tábhachtacha á gcur chun feidhme ar a haistear i dtreo aontachas leis an Aontas. Tacófar leis an aistriú i dtreo geilleagar glas digiteach cuimsitheach a bheidh ailínithe de réir a chéile le rialacha agus caighdeáin an Aontais.
Freagairt láidir chuimsitheach ón Aontas
Ó chuir an Rúis tús lena cogadh foghach, tá an tAontas, a Bhallstáit agus a institiúidí airgeadais ag cur breis agus €38.8 billiún ar fáil mar chuid de chur chuige Team Europe chun tacú le hathléimneacht fhoriomlán eacnamaíoch shóisialta agus airgeadais na hÚcráine. Bhí an méid sin i bhfoirm cúnamh macrairgeadais éigeandála, tacaíocht bhuiséadach, cúnamh éigeandála, freagairt ar ghéarchéimeanna agus cabhair dhaonnúil.
Chomh maith leis sin, cuireadh bearta cúnaimh mhíleata thart ar €20 billiún ar fáil, ar slógadh €5.6 billiún de sin faoin tSaoráid Eorpach Síochána.
Fágann sé sin gur fiú thart ar €59 bhilliún an tacaíocht iomlán atá curtha ar fáil don Úcráin go dtí seo ó thosaigh fogha na Rúise. In éineacht leis na hacmhainní a cuireadh ar fáil chun cuidiú leis na Ballstáit freastal ar riachtanais mhuintir na hÚcráine san Aontas atá ag teitheadh ón gcogadh, timpeall €76 bhilliún atá sa tacaíocht fhoriomlán don Úcráin agus do mhuintir na hÚcráine.
Mar chuid den ghealltanas a tugadh le linn an chruinnithe idir an Coláiste agus an Rialtas agus le linn an Chruinnithe Mullaigh idir an tAontas agus an Úcráin, cuirfear €1 bhilliún de thacaíocht ón Aontas ar fáil do théarnamh tapa na hÚcráine. Déanfar é sin a mhaoiniú trí iasachtaí ón gComharsanacht, Forbairt agus Comhar Idirnáisiúnta (NDICI) agus ón mBanc Eorpach Infheistíochta (BEI).
- Comhar déthaobhach chun athléimneacht na hÚcráine agus athchóirithe tacaíochta a mhéadú: €585 mhilliún
- Infheistíocht BEAF a ráthaítear le buiséad an Aontais: €120 milliún
- Tacaíocht ón tsochaí shibhialta: €31 mhilliún
- Athshlánú scoileanna agus busanna scoile: €114 mhilliún*
- Bearta freagartha ar ghéarchéimeanna: €143 mhilliún
- Deontais ón Aontas le haghaidh tionscadail cumaisc: €94 mhilliún
- Tionscadail atá ar siúl faoi láthair atá coigeartaithe chun freastal ar riachtanais phráinneacha ar an láthair: €192 mhilliún
- Tacaíocht ón tSaoráid um Chónascadh na hEorpa le haghaidh Lánaí Dlúthpháirtíochta: €202 mhilliún
- Ráthaíochtaí ón Aontas chun tacú leis an earnáil phríobháideach: €104 mhilliún
- Comhar maidir le sábháilteacht núicléach: €16 mhilliún
*€34 mhilliún ón tacaíocht dhaonnúil san áireamh

In 2022 chuir an tAontas ar fáil €7.2 billiún i gcúnamh macrairgeadais an Aontais (MFA) agus €620 milliún i dtacaíocht bhuiséadach. Tá tacaíocht bhuiséadach dar luach €500 milliún ann mar chuid den fheachtas tiomsaithe airgid domhanda ‘Seasaimis ar son na hÚcráine’ agus den chomhdháil ardleibhéil idirnáisiúnta deontóirí i mí na Bealtaine chun cuidiú leis an Úcráin aghaidh a thabhairt ar riachtanais phráinneacha ar an láthair ó thaobh earnálacha na tithíochta, an oideachais agus na feirmeoireachta de. Ar an iomlán, ba é €11.6 billiún an tacaíocht a tugadh nó a ráthaíodh le buiséad an Aontais don bhliain.
In 2023, chun leanúint de thacaíocht a thabhairt don Úcráin, tá pacáiste tacaíochta nach bhfacthas a leithéid riamh roimhe á chur ar fáil ag an Aontas, pacáiste dar luach suas le €18 mbilliún, i bhfoirm iasachtaí ard-lamháltais, dá bhfuil €12 bhilliún eisíoctha cheana féin.
Cabhair dhaonnúil agus cosaint shibhialta

Tá €685 mhilliún leithdháilte ag an gCoimisiún le haghaidh cláir cabhrach daonnúla san Úcráin atá le cur chun feidhme ag comhpháirtithe daonnúla ar an láthair, €200 milliún do 2023 san áireamh. I gcomhréir le tosaíochtaí rialtas na hÚcráine, cuireann cúnamh daonnúil an Aontais na nithe seo a leanas ar fáil: dídean, tacaíocht ilchuspóireach airgid, cosaint, cúram sláinte, cúnamh bia, oideachas i gcásanna éigeandála, agus uisce agus sláintíocht.
Ina theannta sin, seachadadh os cionn 94,000 tona de chúnamh comhchineáil dar luach measta os cionn €759 milliún chuig an Úcráin ó Bhallstáit an Aontais agus ó chomhpháirtithe trí Shásra an Aontais um Chosaint Shibhialta.
In 2022 shlóg an tAontas €330 milliún le haghaidh clár tacaíochta éigeandála a chuidigh chun rochtain a chinntiú ar earraí agus seirbhísí bunúsacha, amhail oideachas, cúram sláinte agus bia. Chuidigh sé freisin chun an daonra a chosaint, daoine atá easáitithe ina dtír féin agus na pobail óstacha san áireamh, agus chun tacú le fiontair bheaga agus mheánmhéide agus leis an talmhaíocht. Sprioc thábhachtach eile is ea bonneagar sibhialtach ar mhionscála a athchruthú, slándáil fuinnimh a chinntiú, agus neartú a dhéanamh ar an gcibearshlándáil, ar shaoirse na meán agus ar ghníomhaíochtaí i gcoinne na bréagaisnéise. Tionscadail dar luach €192 mhilliún a bhí ar siúl roimhe seo, rinneadh coigeartú orthu chun freastal ar riachtanais phráinneacha ar an láthair.
Moil lóistíochta éigeandála agus cabhair rescEU
Mar gheall ar an méadú as cuimse atá ag teacht ar na riachtanais, tá soláthairtí leighis, aonaid shealadacha dídine agus gineadóirí cumhachta curtha ar fáil againn don Úcráin trí stoc-chairn rescEU, sin agus trealamh speisialaithe le haghaidh rioscaí don tsláinte phoiblí amhail bagairtí ceimiceacha, bitheolaíocha, raideolaíocha agus núicléacha. Agus luach iomlán airgeadais níos mó ná €97 milliún i dtacaíocht rescEU, tá aonaid tithíochta, cultacha cosanta, dí-éilleáin, aerálaithe, caidéil insilte, monatóirí othair, feistí ultrafhuaime, gineadóirí cumhachta agus rudaí eile nach iad san áireamh ann. Tá aslonnuithe leighis á gcomhordú ag an Aontas d’othair ón Úcráin a bhfuil cóireáil de dhíth orthu go práinneach. Go dtí seo tá os cionn 2,340 othar aistrithe chuig ospidéil ar fud na hEorpa chun cúram speisialaithe a fháil. Osclaíodh Mol Medevac de chuid an Aontais i mí Mheán Fómhair 2022 in Rzeszów na Polainne le haghaidh aslonnú leighis na n-othar Úcránach. Leis an mol, cuirtear spás sábháilte ar fáil do na hothair atá ag teacht ón Úcráin sula gcuirfear ar aghaidh iad chun cóireáil a fháil in ospidéal i dtír Eorpach eile.
Sa bhreis air sin, bhunaigh an Coimisiún moil lóistíochta um chosaint shibhialta sa Pholainn, sa Rómáin agus sa tSlóvaic chun an chabhair is gá a dháileadh ar an Úcráin chomh tapa agus is féidir. Cuideoidh na moil sin chun an cúnamh atá á chur ar fáil trí Shásra an Aontais um Chosaint Shibhialta a sholáthar.
An 21 Aibreán 2023 tháinig an Úcráin chun bheith ina stát rannpháirteach i Sásra an Aontais um Chosaint Shibhialta, an creat dlúthpháirtíochta Eorpach a chabhraíonn le tíortha atá thíos le tubaistí.
An Sásra um Chosaint Shealadach

An 4 Márta 2022 chuir an tAontas Eorpach an Treoir um Chosaint Shealadach i ngníomh. Tugann sé sin cearta áirithe san Aontas do dhaoine easáitithe atá ag teitheadh ón gcogadh san Úcráin, cearta lena n-áirítear cead cónaithe, rochtain ar an margadh saothair agus cóiríocht nó tithíocht oiriúnach, cúram leighis, agus rochtain ar oideachas do leanaí. Chuir tíortha an Aontais fáilte roimh na milliúin daoine ón Úcráin ó shin agus tá cosaint shealadach tugtha acu do thuairim is 4 mhilliún duine díobh. Thug an Coimisiún an tsolúbthacht is mó is féidir isteach ionas gur féidir leis na Ballstáit cistí comhtháthaithe 2014-2020 nár caitheadh a úsáid freisin chun tacú le daoine atá ag teitheadh ón gcogadh. A bhuí leis sin, tá suas le €17 mbilliún curtha ar fáil.
Lánaí Dlúthpháirtíochta
Mar chuid d’fhreagairt an Aontais Eorpaigh ar ionsaí na Rúise i gcoinne na hÚcráine, bhunaigh an Coimisiún Eorpach agus na Ballstáit a bhfuil teorainn acu leis an tír na Lánaí Dlúthpháirtíochta idir an tAontas agus an Úcráin an 12 Bealtaine 2022. Is conairí riachtanacha iad na Lánaí Dlúthpháirtíochta d’easpórtálacha talmhaíochta na hÚcráine, agus chun earraí eile a easpórtáil agus a iompórtáil chomh maith.
Ó mhí na Bealtaine 2022 i leith, d’éirigh leis na Lánaí Dlúthpháirtíochta an méid seo a leanas a dhéanamh:
- chuidigh siad timpeall 41 mhilliún tona de tháirgí talmhaíochta (grán, olashíolta agus táirgí gaolmhara) agus breis agus 36 mhilliún tona de tháirgí neamhthalmhaíochta (mianta, iarann agus cruach, ithreacha, adhmad) a easpórtáil ón Úcráin, ar easpórtálacha iad a thug ioncam d’fheirmeoirí agus do ghnólachtaí na hÚcráine a bhí ag teastáil go géar
- tacaíocht theicniúil a chur ar fáil don Úcráin, don Mholdóiv agus do thíortha an Aontais chun nósanna imeachta a éascú agus chun dlús a chur leo, sin agus chun deireadh a chur le scrogaill ag an teorainn
- síníodh comhaontuithe lasta leis an Úcráin agus leis an Moldóiv an 29 Meitheamh 2022 a bhuí leo chun idirthuras agus iompar ón dá thír agus chucu a éascú tuilleadh
Chun acmhainneacht na Lánaí Dlúthpháirtíochta a chothú agus a mhéadú tuilleadh, tá infheistíochtaí suntasacha á slógadh ag an Aontas trí chláir éagsúla dá chuid agus trí chláir náisiúnta atá ann cheana. Ní mór leanúint den éascú riaracháin agus oibríochtúil, lena n-áirítear próisis trasnaithe teorann a chuíchóiriú, agus tá gá le tuilleadh maoinithe.
I mí na Samhna 2020 chuir an Coimisiún deontais €250 milliún ar fáil go práinneach chun borradh a chur faoi na Lánaí Dlúthpháirtíochta. Sa ghearrthéarma, thacaigh an méid sin le feabhsuithe tapa, go háirithe le trealamh móibíleach, chun amanna feithimh a laghdú agus feabhas a chur ar ghluaiseacht trí na pointí trasnaithe teorann agus ar na bealaí rochtana. Sa mheántéarma, tá an tSaoráid um Chónascadh na hEorpa (SCE) agus €50 milliún á slógadh ag an gCoimisiún chun tacú leis na forbairtí bonneagair is gá chun acmhainneacht na Lánaí Dlúthpháirtíochta a mhéadú tuilleadh.
Tá €1 bhilliún slógtha ag an gCoimisiún, an tSeicia, an Pholainn, an Rómáin, an tSlóvaic, Poblacht na Moldóive, an Úcráin, an Banc Eorpach Infheistíochta, an Banc Eorpach Athfhoirgníochta agus Forbartha agus Grúpa an Bhainc Dhomhanda le chéile do na Lánaí Dlúthpháirtíochta chun slándáil dhomhanda an bhia a mhéadú agus chun líne tharrthála a thabhairt do gheilleagar na hÚcráine.
Tuilleadh eolais faoi lánaí Dlúthpháirtíochta idir an tAontas agus an Úcráin
Tacaíocht do pháistí scoile na hÚcráine

Tá €100 milliún á chur ar fáil ag an Aontas chun tacú le hathshlánú na scoileanna san Úcráin a ndearnadh damáiste dóibh, a bhfuil €66 mhilliún trí thacaíocht bhuiséadach san áireamh ann agus €34 mhilliún ón maoiniú daonnúil. Tá thart ar €14 mhilliún leithdháilte ag an gCoimisiún Eorpach chun busanna scoile a cheannach a thabharfaidh leanaí san Úcráin go dtí an scoil go sábháilte. Chomh maith leis sin, sheol an Coimisiún feachtas dlúthpháirtíochta uile-Aontais chun busanna scoile a bhronnadh ar an Úcráin trí Shásra an Aontais um Chosaint Shibhialta.
Tacaíocht don earnáil fuinnimh
In earnáil an fhuinnimh rinneadh eangach leictreachais na hÚcráine a shioncrónú leis an Aontas Eorpach. Leanfaidh an tAontas de thacaíocht a thabhairt don Úcráin in earnáil an fhuinnimh, trí shreafaí cúltreo gáis chuig an tír a chinntiú. Beidh an Úcráin in ann leas a bhaint as ceannach comhpháirteach gáis, gáis nádúrtha leachtaithe (GNL) agus hidrigine san Aontas Eorpach.
Tá 2,500 gineadóir breise á gcur ar fáil ag an Aontas, anuas ar an 3,000 gineadóir a seachadadh cheana féin ó thús an chogaidh. Ar iarratas ón gCoimisiún Eorpach, cuireadh tuairim agus €220 milliún ar fáil chun freastal ar na riachtanais láithreacha san earnáil fuinnimh faoi Chiste Tacaíochta Fuinnimh na hÚcráine arna bhunú ag an gComhphobal Fuinnimh. Tá 35 mhilliún bolgán solais LED á seachadadh ag an Aontas chuig an Úcráin.
Tacaíocht le haghaidh trealamh míleata agus oiliúint mhíleata
Faoin tSaoráid Eorpach Síochána, slógadh €5.6 billiún chun tacú le trealamh míleata a chur ar fáil d’Fhórsaí Armtha na hÚcráine. Ina theannta sin, tá Misean um Chúnamh Míleata an Aontais Eorpaigh mar thaca leis an Úcráin ag dul i ngleic le riachtanais oiliúna phráinneacha agus riachtanais níos fadtéarmaí Fhórsaí Armtha na hÚcráine. €20 billiún atá sa tacaíocht mhíleata ón Aontas don Úcráin, arna soláthar ag an tSaoráid Eorpach Síochána agus ag na Ballstáit go díreach.
Ina theannta sin, ghlac an Coimisiún an Gníomh chun Tacú le Táirgeadh Armlóin (ASAP), arb é is aidhm dó armlón agus diúracáin a sheachadadh go práinneach chuig an Úcráin agus cabhrú leis na Ballstáit a gcuid stoc a athlíonadh. Trí bhearta spriocdhírithe a thabhairt isteach, maoiniú san áireamh, is é is aidhm don Ghníomh borradh a chur faoi acmhainneacht táirgeachta an Aontais agus aghaidh a thabhairt ar an nganntanas atá ann faoi láthair maidir le harmlón, diúracáin agus na comhpháirteanna lena mbaineann.
Cumhdaítear an méid seo a leanas sa togra seo le haghaidh Rialachán nua:
- Ionstraim chun tacaíocht airgeadais a thabhairt le haghaidh acmhainneachtaí táirgeachta tionsclaíche an Aontais a atreisiú i ndáil leis na táirgí cosanta ábhartha;
- Sásra chun scrogaill sna slabhraí soláthair sin a mhapáil, monatóireacht a dhéanamh orthu agus iad a thuar ar bhealach níos fearr;
- Creat rialála sealadach a thabhairt isteach chun aghaidh a thabhairt ar an nganntanas soláthair armlóin.
Cineálacha eile tacaíochta
- I mí na Bealtaine 2023, rinne an tAontas athnuachan ar chur ar fionraí na ndleachtanna custaim, na gcuótaí agus na mbeart cosanta trádála uile ar easpórtálacha na hÚcráine chuig an Aontas go ceann bliana eile, is é sin go dtí mí an Mheithimh 2024.
- D’iarr an Coimisiún ar oibreoirí teileachumarsáide na hEorpa síneadh a chur lena gcomhaontú chun aon táillí fánaíochta a chur ar fionraí nó a laghdú go suntasach d’Úcránaigh san Aontas.
- I mí Feabhra 2023, shínigh an Coimisiún agus an Úcráin Comhlachas na hÚcráine le Clár an Mhargaidh Aonair (SMP). Leis an gcomhaontú sin, tabharfar tacaíocht do ghnólachtaí san Úcráin, rud a éascóidh an rochtain ar mhargaí, timpeallacht fhabhrach ghnó, an fás inbhuanaithe agus an t-idirnáisiúnú.
- I mí an Mheithimh 2023, shínigh an tAontas agus an Úcráin comhaontú lena ndearnadh an Úcráin a chomhlachú le clár na Saoráide um Chónascadh na hEorpa. Cuirfidh sé sin ar a gcumas do thionscnóirí tionscadal na hÚcráine iarratas a dhéanamh ar mhaoiniú ón Aontas i réimse an iompair, réimse an fhuinnimh agus sna réimsí digiteacha, rud a chuirfidh tuilleadh feabhais ar nascacht na hÚcráine lena comharsana san Aontas.
- Comhlachas na hÚcráine le Fís Eorpach agus le Clár Taighde agus Oiliúna Euratom, is uirlis thábhachtach é sin chun éiceachóras taighde agus nuálaíochta na hÚcráine a chaomhnú agus a chothú. D’fhógair an Coimisiún go n-osclóidh sé Oifig nua Fís Eorpach i gCív faoi lár 2023.
- Ó thús an chogaidh, tá dlús curtha ag an Aontas lena thacaíocht láithreach chun cibear-athléimneacht na hÚcráine a neartú le €10 milliún le haghaidh trealaimh, bogearraí agus tacaíocht ghaolmhar eile. Cuireadh €19 milliún eile ar fáil ón bpacáiste €330 milliún chun tacú le haistriú digiteach athléimneach.
- Cuireann an tAontas tacaíocht ar fáil trí ráthaíochtaí an Aontais arna n-eisiúint ag institiúidí airgeadais, amhail BEI agus BEAF. Ba cheart go gcuirfeadh sé sin ar a chumas do rialtas na hÚcráine iasachtaí a thabhairt agus ar a gcumas do chuideachtaí seirbhísí ríthábhachtacha a thairiscint.
- Tá an tAontas ag tacú freisin leis an gcomhrac i gcoinne saoirse ó phionós san Úcráin trí thionscadal €7.5 milliún chun tacú le himscrúduithe na Cúirte Coiriúla Idirnáisiúnta ar choireanna cogaidh atá déanta ag an Rúis. Tacaíonn Eurojust le Comhfhoireann Imscrúdaithe de chuid an Aontais a bunaíodh in éineacht leis an bPolainn, an Laitvia, an Eastóin, an tSlóvaic, an Rómáin, an Liotuáin agus an Úcráin. Tuilleadh eolais maidir leis an Rúis a thabhairt chun cuntais
Tacaíocht don atógáil amach anseo

Ní mór iarracht mhór dhomhanda airgeadais a dhéanamh chun an Úcráin a atógáil tar éis an damáiste cogaidh. Ba cheart d’údaráis na hÚcráine an iarracht atógála a stiúradh i ndlúthchomhar leis an Aontas Eorpach agus le comhpháirtithe ríthábhachtacha eile, amhail G7 agus G20 agus tríú tíortha eile, chomh maith le hinstitiúidí airgeadais idirnáisiúnta agus eagraíochtaí idirnáisiúnta.
Seoladh an tArdán Ilghníomhaireachta Comhordaithe Deontóirí i mí Eanáir 2023 chun comhordú a dhéanamh ar thacaíocht ghearrthéarmach agus tacaíocht fhadtéarmach ó dheontóirí idirnáisiúnta agus ó institiúidí airgeadais idirnáisiúnta chun tacú le geilleagar na hÚcráine. Tacóidh Rúnaíocht theicniúil le hobair an Ardáin; is é an Coimisiún a bheidh ina óstach ar an oifig sa Bhruiséil, agus is é rialtas na hÚcráine a bheidh ina óstach ar an oifig i gCív. Leis an ardán beifear in ann dlúth-chomhordú a dhéanamh idir deontóirí idirnáisiúnta agus eagraíochtaí airgeadais idirnáisiúnta agus cinnteoidh sé go gcuirfear tacaíocht ar fáil ar bhealach comhleanúnach, trédhearcach agus cuntasach.
Doiciméid
- Bileog eolais
- An Coimisiún Eorpach
Bileoga eolais maidir le dlúthpháirtíocht an Aontais Eorpaigh leis an Úcráin
Foilseacháin ina mínítear gníomhaíochtaí an Aontais mar fhreagairt ar ionradh na Rúise ar an Úcráin