Vluchten uit Oekraïne: Uw rechten in de EU

Oekraïense onderdanen die vóór 24 februari 2022 in Oekraïne verbleven en hun gezinsleden, die op of na 24 februari 2022 ontheemd zijn geraakt.

Staatlozen en onderdanen van andere derde landen die vóór 24 februari 2022 in Oekraïne internationale bescherming of gelijkwaardige bescherming genoten en hun gezinsleden, die op of na 24 februari 2022 uit Oekraïne ontheemd zijn geraakt.

Niet-Oekraïense onderdanen van derde landen en staatlozen die kunnen aantonen dat zij vóór 24 februari 2022 legaal in Oekraïne verbleven op basis van een geldige permanente verblijfsvergunning, afgegeven overeenkomstig de Oekraïense wetgeving, en die niet in veilige en duurzame omstandigheden naar hun land van herkomst kunnen terugkeren, komen in aanmerking voor tijdelijke bescherming van de EU of voor adequate nationale bescherming, afhankelijk van het EU-land waar zij zich bevinden.

Oekraïense onderdanen die in Oekraïne verbleven en die vóór 24 februari 2022 uit Oekraïne ontheemd zijn geraakt of die zich vóór die datum buiten Oekraïne bevonden (vanwege werk, studie, vakantie, familiebezoek, medisch onderzoek of een andere reden).

Staatlozen en onderdanen van derde landen die vóór 24 februari 2022 in Oekraïne internationale bescherming of gelijkwaardige bescherming genoten en die vóór 24 februari 2022 uit Oekraïne ontheemd zijn geraakt of die zich vóór die datum buiten Oekraïne bevonden (vanwege werk, studie, vakantie, familiebezoek, medisch onderzoek of een andere reden).

Staatlozen en onderdanen van andere derde landen dan OekraÏne die vóór 24 februari 2022 legaal in Oekraïne verbleven met een geldige permanente verblijfsvergunning, maar die veilig naar hun land van herkomst kunnen terugkeren. Ook in die gevallen echter kunnen de autoriteiten mogelijk toch tijdelijke bescherming verlenen. U kunt ook om internationale bescherming vragen.

Staatlozen en onderdanen van derde landen die vóór 24 februari 2022 legaal in Oekraïne verbleven, zoals studenten en werknemers.

Neem contact op met de plaatselijke vertegenwoordigers van uw land van herkomst of met de nationale autoriteiten van het gastland om u door de procedure voor veilige repatriëring te helpen.

EU-landen kunnen besluiten de tijdelijke bescherming uit te breiden tot personen die Oekraïne vóór 24 februari 2022 hebben verlaten omdat de spanningen toenamen of die zich vóór die datum reeds op het grondgebied van de EU bevonden (bv. op vakantie of voor hun werk) en die vanwege het gewapende conflict niet naar Oekraïne kunnen terugkeren. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met de lokale autoriteiten van het land waar u momenteel verblijft. Als het EU-land waar u verblijft in dergelijke gevallen geen tijdelijke beschermingsstatus verleent, kunt u altijd besluiten om internationale bescherming aan te vragen.

U krijgt nog steeds toegang tot de EU. Afhankelijk van uw situatie kunt u ook een verzoek om internationale bescherming of een wettelijke migratiestatus indienen. De autoriteiten kunnen ook besluiten u tijdelijke bescherming te verlenen. Als u in uw land van herkomst veilig bent en kunt terugkeren, kunt u in principe hulp krijgen om naar uw land van herkomst te worden gerepatrieerd. Neem rechtstreeks contact op met de nationale autoriteiten van het land waar u verblijft. U kunt ook de EU-portaalsite over immigratie raadplegen voor praktische informatie en links naar websites van de bevoegde nationale autoriteiten.

Het recht op tijdelijke bescherming is “onmiddellijk”, dat betekent dat wie dit recht wenst, de instructies van de nationale autoriteiten kan volgen en zijn nationaliteit, internationale beschermingsstatus of gelijkwaardige beschermingsstatus, verblijf in Oekraïne of familieband die recht geeft op tijdelijke bescherming, moet aantonen, .

De nationale autoriteiten van het EU-land waar u zich bevindt, moeten u informeren over uw recht op tijdelijke bescherming. U kunt hen informeren dat u gebruik wenst te maken van tijdelijke bescherming, en hun instructies volgen.

Op de onderstaande kaart vindt u informatie over de bevoegde nationale autoriteiten. Dit proces omvat de registratie van uw gegevens en de bevestiging dat u tijdelijke bescherming geniet en dat u niet onder een uitsluitingsclausule valt.

Tot en met 4 maart 2023. Als de redenen voor het verlenen van tijdelijke bescherming blijven bestaan, wordt uw tijdelijke bescherming automatisch tweemaal met 6 maanden verlengd, d.w.z. tot en met 4 maart 2024. Als de redenen voor tijdelijke bescherming na die datum blijven bestaan, kan de Commissie de Raad voorstellen de tijdelijke bescherming nogmaals met maximaal een jaar te verlengen (d.w.z. tot en met 4 maart 2025).

• verblijfsrecht
• recht op huisvesting
• sociale bijstand
• medische zorg met inbegrip van mentale gezondheidszorg en psychologische ondersteuning voor kinderen
• wettelijke voogdij en veilige opvang van niet-begeleide kinderen en tieners
• toegang tot onderwijs en/of beroepsopleiding voor kinderen en tieners
• toegang tot de arbeidsmarkt (afhankelijk van het arbeidsmarktbeleid van de EU-landen)
• toegang tot bankdiensten, bijvoorbeeld het openen van een basisbankrekening
• recht om zich te verplaatsen naar een ander EU-land, voordat een verblijfsvergunning is afgegeven
• recht om vrij te bewegen in EU-landen (andere dan het EU-land van verblijf) gedurende 90 dagen binnen een periode van 180 dagen nadat een verblijfsvergunning is afgegeven in het EU-land van ontvangst

Sommige EU-landen bieden meer rechten dan de hier opgenoemde (bijvoorbeeld vrije toegang tot universitair onderwijs, ...).

Ja. Als u van een EU-land tijdelijke bescherming krijgt, kunt u de uit de tijdelijke bescherming voortvloeiende rechten alleen uitoefenen in het EU-land waar u een verblijfsvergunning heeft gekregen. U heeft binnen een periode van 180 dagen wel nog steeds het recht om gedurende 90 dagen binnen de EU te reizen. Zie verderop bij “Verder reizen in de EU”.

U kunt ook besluiten dat u uw rechten wilt genieten in een ander EU-land dan dat waar u momenteel verblijft. Als u uw verblijfplaats wijzigt en naar een ander EU-land verhuist, vervalt uw verblijfsvergunning van het eerste EU-land en worden uw rechten daar beëindigd. Het nieuwe EU-land moet u dan tijdelijke bescherming en een nieuwe verblijfsvergunning bieden. Het is belangrijk dat u de autoriteiten van het eerste EU-land inlicht over uw voornemen om naar een andere lidstaat te verhuizen.

In alle EU-lidstaten en in Zwitserland, Noorwegen, Liechtenstein en IJsland.

Nee. Het recht op tijdelijke bescherming komt bovenop het recht om internationale bescherming aan te vragen.

Personen die voor tijdelijke bescherming in aanmerking komen, kunnen in principe op elk moment een asielaanvraag indienen. Het doel van tijdelijke bescherming is er echter voor te zorgen dat u minder snel internationale bescherming hoeft aan te vragen, aangezien u een verblijfsvergunning en de daaraan verbonden rechten krijgt. Bovendien worden de administratieve formaliteiten voor tijdelijke bescherming wegens de urgentie van de situatie tot een minimum beperkt. Een procedure voor de behandeling van een aanvraag om internationale bescherming zal door de huidige omstandigheden daarentegen ingewikkelder zijn; zij omvat meer stappen en zal dus meer tijd vergen.

Indien na de behandeling van een verzoek om internationale bescherming geen asiel wordt verleend aan een persoon die ook in aanmerking komt voor tijdelijke bescherming, blijft die persoon tijdelijke bescherming genieten totdat die bescherming verstrijkt. Het recht op tijdelijke bescherming komt bovenop het recht om internationale bescherming aan te vragen.

Nee, de toekenning van internationale bescherming staat los van de tijdelijke bescherming. Internationale bescherming wordt toegekend op basis van een andere nationale procedure in het EU-land. Het resultaat is afhankelijk van uw persoonlijke situatie.
Zie ook: Praktische gids: Voorwaarden om in aanmerking te komen voor internationale bescherming

Het staat u vrij om te kiezen in welk EU-land u tijdelijke bescherming geniet. U kunt echter slechts in één EU-lidstaat tegelijk tijdelijke bescherming genieten. De rechten in verband met tijdelijke bescherming zijn dezelfde in alle EU-landen waarvoor de richtlijn geldt.  

Als u zich in het ene land hebt ingeschreven en besluit naar een ander land te verhuizen, moet u de autoriteiten van het land waar u momenteel bent ingeschreven, daarvan in kennis stellen. Het land waarheen u verhuist, zal u dan registreren en u de tijdelijke beschermingsstatus en de daaruit voortvloeiende rechten bieden. 

Meld aan de nationale autoriteiten in de lidstaat waar u zich bevindt dat u internationale bescherming nodig heeft. De nationale autoriteiten zullen u de procedures uitleggen. Op de kaart op deze pagina vindt u informatie van de ministeries van Binnenlandse Zaken. Zie ook: Praktische gids over registratie

Tijdelijke bescherming is bedoeld om ontheemden, waaronder personen die gevlucht zijn voor een gewapend conflict, onmiddellijke bescherming te bieden. Tijdelijke bescherming doet geen afbreuk aan het recht om internationale bescherming aan te vragen, maar maakt de behoefte aan onmiddellijke internationale bescherming minder dringend. U beschikt immers al over een verblijfsvergunning en alle daarmee samenhangende rechten. De maximumduur van de tijdelijke bescherming wordt bepaald door het EU-recht.

Asiel is een individueel recht dat wordt toegekend op basis van een specifieke administratieve en juridische procedure om te bepalen of u gegronde redenen hebt om te vrezen voor vervolging op grond van ras, godsdienst, nationaliteit, het behoren tot een bepaalde sociale groep of uw politieke overtuiging. De verleende asielstatus kan worden ingetrokken als nieuwe elementen of bevindingen erop wijzen dat er redenen zijn om de geldigheid ervan te herzien.

Neem contact op met de nationale autoriteiten van het EU-land waar u zich bevindt voor informatie over de specifieke rechten, zoals toegang tot medische zorg, huisvesting en de arbeidsmarkt, onderwijs voor kinderen en detentie. Algemene informatie over grondrechten tijdens de asielprocedure vindt u hier.

U hebt misschien recht op een verblijfsvergunning als gezinslid van een EU-burger of van iemand die wettelijk in de EU verblijft, of als student, onderzoeker, stagiair of werknemer. Voor meer informatie over die mogelijkheden kunt u contact opnemen met de bevoegde autoriteiten in het land waar u momenteel verblijft. U kunt ook de EU-portaalsite over immigratie raadplegen voor praktische informatie en links naar websites van de bevoegde nationale autoriteiten.